çırpınmaq

çırpınmaq
f.
1. Bərk döyünmək, oynamaq, titrəmək, vurmaq. Ürəyi (qəlbi) çırpınmaq. – Könül bir quşdur ki, sevməz əsarət: Daim çırpınır, istəyir hürriyyət. A. S.. <Jasmen:> Seyr etdim o heçlikləri mən də; Çırpındı könül matəm içində. H. C..
2. Özünü xilas etmək üçün qanadlarını oynadaraq təlaş içində çalışmaq (quşlar haqqında). Qızılquş pəncəsindən qurtulub özünü insan əlində əsir görən kəklik qurtulmaq üçün həyəcanla çırpınır, əllərimizi dimdikləyirdi. A. Ş.. Eldar hələ ölməmiş və çırpınmaqda olan xoruzu götürüb, mənə uzatdı. M. Rz..
3. Zərbə ilə örtülmək, bağlanmaq. Qapı çırpıldı.
4. Səs çıxardaraq toxunmaq, xəfifcə çarpmaq. Neva çırpınır yatağında: Sudan çıxmış balıq kimi. R. R.. Bakıdan beş gün ayrılanda; Yuxuma Xəzər girir; Sarı qumlu sahillərdə çırpınan; Gümüş telli ləpələr girir. N. R..
5. Üstündəki tozu, torpağı, su damlalarını düşürtmək üçün bədəni şiddətlə sarsıtmaq; silkələnmək. Qoyun çimdiriləndən sonra çırpındı. – Sərin sabah küləyi boşluğa yayılırdı; Quşlar yuvalarında çırpınıb ayılırdı. R. R..

Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti. 2009.

Игры ⚽ Поможем написать реферат

Look at other dictionaries:

  • çırpınma — «Çırpınmaq»dan f. sif …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • ürək — is. 1. İnsanda qan dövranının, döş boşluğunun sol tərəfində yerləşən əzələli kisə şəklində mərkəzi orqanı; qəlb. Ürəyin döyünməsi. Ürək xəstəliyi. // Döşün qol tərəfində həmin orqanın üstündəki yer. Ürəyini tutmaq. – Bibixanım əlini ürəyinin… …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • atlanmaq — 1. f. Ata minmək. <Mehtər:> Mən bu dəqiqə gəlmişdim Heydərdən soruşam ki, cənabınız bu gün atlanacaqsınızmı? M. F. A.. Novruz cəld tüfəngini salır çiyninə, cilovu ağacın budağından çəkib, qaçır atlansın. C. M.. Sübh atlanıb, günortaya özümü …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • çapalamaq — f. 1. Ağrıdan, qızdırmadan və başqa bir səbəb üzündən çırpınmaq, bədəni sarsılmaq, əl ayağını oynatmaq. Xosrov hələ də çınqıl üzərində çapalayırdı. S. R.. <Müəllim> qızdırmanın içərisində çapalayan (f. is.) körpəsinin xəstəliyə davam gətirə …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • çarpmaq — f. 1. Zərblə, şiddətlə toxunmaq, dəymək, vurmaq. Kür nəhri sahildəki iri daşlara və sarı qayalara çarparaq hiddətlə çağlayırdı. A. Ş.. Nəhayət, maşın iri qayalara çarparaq köpüklənə köpüklənə axan çayın kənarına çatıb dayandı. İ. Ə.. 2. Bax… …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • döyünmək — 1. f. Xəstəlik üzündən, yaxud qorxudan, həyəcandan, fərəhdən və başqa səbəblərdən tez tez vurmaq, çırpınmaq (ürək). . . On beş yaşına gəlincə hər kəs <tənbəkini> çəksə, onun boyu çıxmaz, özünün də ürəyi döyünər. H. Z.. Məsum uşağın bu… …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • dəm — 1. is. <fars.> 1. Qısa vaxt, an, ləhzə. Bir dəm – 1) bir vaxt, bir anlıq. Xəstənəm, çox dilərəm yanıma bir dəm gələsən; Çəkibən xəncəri, bağrım başını bir dələsən. M. P. Vaqif; 2) heç, əsla. Gözəl üzündə bir dəm; Nə dərd görmüşdüm, nə qəm.… …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • silkinmək — 1. qayıd. Silkənərək üstündəki tozu torpağı və s. ni düşürmək. <Səfər kişi> divarın dalına çəkilib silkinər, ətəklərini çırpıb tez qaçardı. M. C.. 2. Bütün bədəninin cəld hərəkəti ilə üstündəki şeydən azad olmağa çalışmaq; çırpınmaq.… …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • tasa — 1. is. <fars.> 1. Qəm, qüssə, kədər. 2. Çırpınmaq, narahatlıq, qərarsızlıq. 2. is. məh. Qəzəb, hirs …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • tıp-tıp — 1. təql. bax tıppıltı. 2. zərf Tıppıltı ilə. Ürəyi tıp tıp döyünmək – qorxudan, həyəcandan, sevincdən və s. səbəbdən ürəyi bərk döyünmək, çırpınmaq. <Telli:> <Gəlini> otağa aparıb gərdək dalında oturdurlar, ürəyin tıp tıp döyünə… …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

Share the article and excerpts

Direct link
… Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”